مسئله اجماعى و اتفاقى
با اینكه روشن است كه همه مسلمانان در این عقیده متحدند، ولى به عنوان شاهد، دو نمونه از اقوال بزرگترین علماى اهل سنت را در این زمینه ذكر مى كنیم:
«ابن ابى الحدید» شارح نهج البلاغه در این باره مى گوید: «موضوع آمدن مهدى موعود منتظر، قبل از انقضاء عالم متفق علیه مسلمانان است».1 و همچنین ابن خلدون عالم بزرگ جامعه شناسى در مقدمه خود مى گوید كه در میان مسلمانان در تمام قرون معروف بوده كه مردى از خاندان پیامبر(صلى الله علیه وآله) با نام مهدى ظهور خواهد كرد و عدل و داد را در دنیا آشكار خواهد ساخت.2
«فان فلوتن» مستشرق شهیر آلمانى در كتاب تاریخ شیعه و علل سقوط بنى امیه در این باره مى گوید: «مسلماً اعتقاد به ظهور مهدى و انتظار او در بدو امر مختص به آل بیت نبوده. فكر مهدى منتظر، چنان در بین اهالى سنت شیوع یافت كه یادبود مهدى هاى دیگر را مانند سفیانى و قحطانى و دیگران به كلى از لوح خاطر آنها زدود. بدون شك پیشگویى راجع به اینها و انتظار ظهور ایشان از نفوس مسلمانان بیرون نرفته است».3
(این مستشرق بعد درباره «عقیده مندى به مهدى و تأثیر آن در سقوط دولت اموى» بحث مى كند كه براى احتراز از تفصیل، به نقل آن نمى پردازیم).
پس با این شواهد اجمالا معلوم شد كه مسئله مورد بحث ما، از نقطه نظر دینى به اندازه اى ثابت و قطعى است كه هیچ گونه جاى شك و شبهه نیست. اخبار و احادیث وارده (از طرق شیعه و سنى) درباره این مسئله مهم، به حدى است كه مى توان ادعا كرد كه در هیچ یك از مسائل دینى ما، این اندازه روایت وارد نشده است و به طورى كه از تحقیق (غیر استقصایى) یكى از بزرگان كنونى حوزه علمیه قم به دست مى آید، مجموعاً متجاوز از 3 هزار روایت و حدیث در این باره از پیغمبر اسلام و پیشوایان دیگر ما، وارد شده است،4 كه با توجه به اصول و قواعد علم حدیث، نمى توان در صحت آنها تردید كرد.
--------------------------------------------------------------------------------
1. شرح نهج البلاغه، ج 2، ص 535.
2. مقدمه ابن خلدون، چاپ مصر( عربى) ص 311 و ترجمه فارسى پروین گنابادى، ص 652، چاپ تهران (اول فصل 52، اخبار و اقوال مربوط به امام زمان(علیه السلام)).
3. تاریخ شیعه تألیف «فان فلوتن» آلمانى ترجمه: سید مرتضى هاشمى حائرى، ص 150، چاپ تهران.
4. رجوع شود به مجله ماهانه درسهایى از مكتب اسلام، سال اول، شماره سوم، مقاله آیت الله صافى گلپایگانى.