«من البته سال ‌ها با نام و کار ایشان غیاباً آشنایی داشتم، ولی آشنایی حضوری با شهید آیت ‌الله مدنی به تابستان ۱۳۴۳ بر می ‌گردد که برای دیدار بعضی از دوستان به همدان رفته بودم. در آنجا با برادر عزیز و ارجمند، آیت‌ الله شیخ محمدمهدی آصفی (رحمه الله) که از نجف اشرف برای ییلاق و دیدار اقوام آمده بودند، دیداری داشتم و ایشان به من گفتند که: آیت ‌الله مدنی هم به همدان آمده‌ اند و در روستای دره مرادبیگ هستند و اگر مایلید به دیدار ایشان برویم. بی‌ تردید پاسخ من مثبت و مشتاقانه بود و همراه ایشان به دره مرادبیگ - که آب و هوای لطیفی داشت- رفتیم و در یک خانه روستایی که ایشان در آن سکونت اختیار کرده بودند، خدمت ایشان رسیدیم و البته طبق روش حسنه میهمان‌ نوازی نجفی ‌ها که حتماً از هر واردی با صبحانه، ناهار و شام پذیرایی می‌ کنند، از ما دعوت کردند که ناهار را همانجا صرف کنیم. من در آن چند ساعتی که در آنجا بودم، ایشان را مردی خلیق، با معنویت، متواضع و دارای تمام اخلاق حسنه نبوی یافتم و همین سرآغاز آشنایی حضوری بود.

 

وقتی آیت ‌الله آصفی مرا معرفی کرد، آیت ‌الله مدنی خیلی خوشحال شد و با شعف خاصی گفت که: من به این خاندان ارادت دارم. پدرشان آیت‌ الله سید مرتضی خسروشاهی مردی مبارز بر ضد رضاخان، شخصیتی وارسته و فقیه و ملا و باتقوا و در کل منطقه آذربایجان مورد احترام همگان بود و اخوی ایشان آیت ‌الله سید احمد خسروشاهی هم وقتی من در قم تحصیل می ‌کردم، از فضلا و علمای معروف بودند و سمت استادی مرا داشتند و من معالم الاصول و اللمعة ‌الدمشقیه (در فقه) را در خدمت ایشان تلمذ کردم. ایشان از لحاظ اخلاقی و سیر و سلوک معنوی هم صاحب مقاماتی بودند و در پرورش و ساختار فکری و روحی من تأثیر خاصی به یادگار گذاشتند.

 

در آن جلسه، من سؤالاتی را مطرح کردم و ایشان پاسخ‌ های مفصلی را بیان کردند. مثلاً من شنیده بودم که شهید نواب صفوی برای سفر به ایران و مباحثه با احمد کسروی هزینه سفر نداشته و آیت‌ الله مدنی با فروش بعضی از کتاب ‌های خود خرجی راه ایشان را تأمین کرده و مبلغی هم برای تهیه سلاح برای استفاده در صورت لزوم به ایشان پرداخت نموده که البته کل آن مبلغ چیزی بالغ بر چند ده دینار هم نمی ‌شده است. به گفته آیت‌ الله شهید مدنی، شهید نواب صفوی پس از مطالعه کتاب ‌های کسروی در رد تشیع و پایه ‌گذاری آیین جدیدی مانند بهائی ‌گری به نام آیین پاک ‌دینی! تصمیم می‌ گیرد که به ایران سفر کند و برای ارشاد کسروی رودررو با او به مباحثه بپردازد و همین هدف را با آیت ‌الله مدنی که از معاریف حوزه علمیه نجف بود و در شدت غیرت و حمیت اسلامی از دفاع از حریم دین مشهور عام و خاص به شمار می ‌رفت، در میان می ‌گذارد. آیت ‌الله مدنی ضمن تشویق و ترغیب شهید نواب صفوی، هزینه سفر او را هم تأمین می ‌کند و ایشان عازم ایران می ‌شود که بقیه داستان را در این زمینه هم نوشته و البته بعضی ‌ها اضافه کرده ‌اند که مرحوم آیت‌ الله سید ابوالقاسم خوئی و مرحوم آیت‌ الله سید محمود شاهرودی - از مراجع عظام- هم در این امر نقش و سهمی داشته‌ اند.»

«آیت ‌الله شهید مدنی از آغاز زندگی اجتماعی خود، همیشه در راه ارشاد مردم و امر به معروف و نهی از منکر پیشگام بود و به هر منطقه ‌ای که سفر می ‌کرد یا می ‌رفت یا تبعید می‌ شد، این اصل اساسی اسلام را اجرایی می‌ نمود و فقط به موعظه و نصیحت اکتفا نمی ‌کرد. مثلاً در آذرشهر یا همان دهخوارقان، پس از نخستین سفر که از نجف اشرف برگشت، طی یک سخنرانی در مسجد اخطار کرد که اگر تا ۱۵ روز دیگر، بساط کارخانه مشروب ‌سازی در این شهر برچیده نشود، خود مردم آن را با خاک یکسان خواهند نمود. هنوز این ضرب ‌الاجل به پایان نرسیده بود که در مورد ضرورت جلوگیری از گسترش بدحجابی یا بی ‌حجابی در شهر هشدار داد و از همین جا بود که رئیس شهربانی آذربایجان، طی گزارشی به مرکز، درباره اخلالگری ‌های حاج سید اسدالله مدنی کسب تکلیف نمود و دستگیری و تبعید وی را خواستار شد.

 

رئیس شهربانی آذرشهر، در تاریخ ۲۶ /۷/ ۱۳۳۱ به استانداری تبریز چنین می ‌نویسد: آقای میر اسدالله مدنی اهل آذرشهر که مدتی در نجف ‌الاشرف تحصیل کرده، به تازگی به آذرشهر وارد و خود را مجتهد و تحصیلکرده نجف ‌الاشرف و یکی از علمای برجسته معرفی، مردم را دور خود جمع و راجع به حجاب و لباس و کلاه متحدالشکل و همچنین خطر کارخانه مشروب ‌سازی در آذرشهر را به مردم تفهیم می ‌کند، به طوری که روز ۲۵ ماه جاری باز در مسجد اجتماع بوده و میر اسدالله اظهار داشته که دولت راجع به بستن کارخانه مشروب ‌سازی ۱۵ روز مهلت گرفته بود که کارخانه را به کلی بسته و در آذرشهر مشروب نباشد؛ چون امروز مهلت دولت منقضی شده، در صورتی که تا فردا ۲۶ ماه جاری بستن کارخانه عملی نشود، من اجازه می ‌دهم که اهالی خودشان اقدام و هر کس جلوگیری و اذیت کند، از کشته شدن نترسیده و مضایقه ننمایند. با اغتشاشاتی که فعلاً در آذرشهر برپا شده، سه چیز را می ‌توان پیش‌بینی نمود که اغتشاش برطرف گردد:

 

اول اینکه اگر آقای میر اسدالله فوراً از آذرشهر خارج شود، تشنجات به ‌کلی برطرف و در غیاب مشارالیه هر کس بخواهد تشنجاتی نماید، مأموران فعلی می ‌توانند جلوگیری نمایند، البته در صورتی که وجود میراسدالله در آذرشهر نباشد. دوم اینکه آقای میر اسدالله تقاضا‌هایی را که می ‌نماید، به موقع اجرا گذارده شود که تشنجات برطرف گردد، ولی این موضوع آن‌ ها را جری نموده و هر روز چیزی را که منافی مقررات است، تقاضا خواهند کرد و مدام مأموران در زحمت خواهند بود. سوم اینکه عده‌ ای مکفی از قبیل سرباز و ژاندارم و پاسبان به آذرشهر اعزام شود و دستور صریح صادر گردد که هر کدام از اهالی یا خود آقای میراسدالله بخواهد برخلاف مقررات عملی نماید و اظهاراتی بکند، بدون هیچ اغماضی، مرتکب جلب و تحت تعقیب قرار بگیرند؛ و ضمناً اینجانب که به آذرشهر وارد شدم، یک نفر ژاندارم از مأموران کمکی شهربانی را که مشروب صرف و در خارج تظاهرات می‌ کرده، اهالی ژاندارم مذکور را کتک زیادی می ‌زنند که مریض می‌ باشد. در خاتمه معروض می‌ دارد که اگر راجع به آقای میراسدالله اقدامی نشود، هر روز از این اتفاقات رخ خواهد داد و ممکن است همین امروز یا فردا در موضوع کارخانه از طرف اهالی بنا به دستور میراسدالله اقدامی نمایند و مأموران در زحمت باشند.

 

«اتفاقاً علاوه بر ملاقات‌ ها و دیدار‌های مختلف در نجف و قم و تهران و تبریز که اغلب معمولی یا به اصطلاح عبوری! بود، در دوران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، یک بار دیگر هم ایشان را، در تابستان دیگری – حدود سال ۱۳۵۰ یا ۱۳۵۱- باز در همدان که رفته بودم، ملاقات کردم... ولی این دیدار در دره مرادبیگ نبود بلکه در همدان و در مدرسه معصومیه آیت‌ الله آخوند ملا علی همدانی بود که من به دیدار آخوند رفته بودم و اتفاقاً دیدم که آیت‌ الله مدنی هم در آنجا حضور و جلوس دارند و علما و طلاب به دیدارشان می ‌آیند.

 

من یکی دو ساعتی در جلسه دید و بازدید ایشان شرکت کردم و بعد به دیدار خصوصی با آیت‌ الله آخوند همدانی، به دفتر ایشان رفتم که چند نفر از طلاب و فرهنگیان هم حضور داشتند. اتفاقاً در آن ایام، حسن معصومی یکی از فرزندان آیت‌ الله آخوند همدانی که از مبارزین چپ‌ گرا بود، زیر شکنجه یا در یک درگیری کشته شده بود و من ضمن تسلیت‌ گویی به معظم‌ له – که باز از دوستان اخوی در دوران تحصیل در حوزه علمیه قم بودند – از ایشان خواستم که شرح حال و عکس فرزندشان را بدهند تا ما توسط دوستان دانشجو در خارج از کشور، به معرفی نامبرده و افشای جنایت رژیم بپردازیم- همان طور که شهادت آیت ‌الله سعیدی خراسانی را توسط مسئولان انجمن ‌های اسلامی دانشجویان در آلمان که در رأس آن ‌ها برادر عزیز آقای صادق طباطبایی قرار داشت، با عکس و تفصیل، در اروپا منعکس ساخته بودیم. – ولی آیت ‌الله آخوند که پیدا بود محظوری دارند، با تحفظی خاص گفتند: من اطلاع دقیقی از ماجرا ندارم. متأسفانه مدت‌ها بود که از فرزندم اصولاً خبر نداشتم تا اینکه این حادثه پیش آمد و الان هم ضرورتی ندارد که به این امر بپردازیم و مشکلات دیگری پدید آید؟...

 

بعد‌ها که اسناد ساواک به دست آمد، معلوم شد که موضوع درخواست من از آیت ‌الله آخوند همدانی، عیناً به ساواک همدان گزارش شده و ساواک همدان هم آن را به مرکز منعکس نموده است و شاید آیت ‌الله آخوند همدانی از حضور مأموری آگاه بودند که تمایلی به ارائه اطلاعات نداشتند. آخرین ملاقات ما با آیت ‌الله مدنی مربوط به زمانی است که طبق معمول پس از پیروزی انقلاب در تابستان به تبریز رفته بودم، اخوی بزرگوار آیت‌ الله آقا سید احمد خسروشاهی مدتی قبل به رحمت حق پیوسته بود و مسجد پدری ما در بازار، امام جماعت نداشت. دوستان و مریدان! پدر و اخوی‌ ها، اصرار داشتند که من خود در تبریز بمانم و جای پدر و برادر را بگیرم و به پیش‌ نمازی! بپردازم یا به قول آن‌ ها «مسجد را اداره کنم ولی، چون بنده روحیه پیش‌ نمازی و یا اداره مسجد را متأسفانه ندارم- و چه خوب گفته ‌اند که خلق ‌الله للحروب رجالا - و للمحراب را هم که خود نوعی حرب است را باید به آن افزود- به هر حال پیشنهاد را نپذیرفتم و گفتم بهتر است که از آیت ‌الله مدنی دعوت کنیم که هم مرد حرب است و هم اهل محراب، در مسجد ما اقامه جماعت و مردم را ارشاد کنند.

 

مسجد ما در راسته بازار تبریز، تقریباً یک قرن و نیم پیش توسط مرحوم جد بزرگوار آیت‌ الله آقا سید محمد خسروشاهی، پس از مراجعت از نجف ساخته شده و محل اقامه نماز و تشکیل جلسات وعظ و تبلیغ توسط ایشان و بعد پدربزرگ و ابوی و اخوی ‌ها بود و مورد توجه و تجمع اهالی بازار و دیگر حقیقت‌ جویان و تقوا پیشگان قرار داشت و اصولاً بحث‌ های هفتگی پدر من همیشه از موضوع تقوا آغاز می ‌شد و با مسئله تقوا پایان می ‌یافت. اتفاقاً آیت ‌الله مدنی هم تبلور عینی تقوا بود و هنگامی که ما از سوی خاندان تقاضا کردیم که ایشان در این مسجد اقامه جماعت کنند، آن را بدون هیچ قید و شرط و خط‌ کشی مرسوم! پذیرفتند و تا شهادت مرحوم آیت ‌الله قاضی، این افاضه ادامه یافت، اما پس از آن حادثه، علاوه بر مسائل امنیتی که در منطقه شلوغ راسته بازار امکان مراعات آن‌ ها وجود نداشت، مسئله منصوب شدن ایشان برای امامت نماز جمعه، از طرف امام خمینی (ره) هم باعث شد که اقامه نماز جماعت در این مسجد را ترک نمایند و متأسفانه مدت کوتاهی هم از این ماجرا نگذشته بود که خود ایشان نیز توسط منافقین پس از اقامه نماز جمعه، در محراب عبادت، به شهادت رسیدند، فطوبی له و حسن مآب.»

 

منبع: جوان آنلاین